Ook niet gek op supermarktbrood? Het doorsneebrood is er droog, slap en niet erg smaakvol. Ik zou het bijvoorbeeld niet met alleen een beetje boter kunnen eten. Nee, lekker beleg maakt het brood een beetje te pruimen. Helaas heb ik geen drie euro over voor een zogenaamd luxe supermarktbrood dat zogenaamd uit een authentiek Frans bakkerijtje komt.
 
Bovendien zitten er in supermarktbrood allemaal ingrediënten die er helemaal niet in thuis horen. Neem bijvoorbeeld sojameel of lupinemeel. Deze vind je vaak op de ingrediëntenlijst. Bonen horen niet in brood, maar worden gebruikt omdat ze goedkoper zijn dan tarwe. Dan heb je ook nog de zogenaamde broodverbeteraars, de conserveringsmiddelen en de E-nummers. Jammer, want in een brood hoort eigenlijk alleen tarwemeel, gist, water en een beetje zout.
 
En zoals wij allemaal weten, wordt het brood natuurlijk niet in de supermarkt gebakken. Ze worden slechts kort afgebakken en stonden daarvoor ergens in een vriezer van een fabriek. Als ik dit allemaal zo opsom, kan ik wel geloven waarom dergelijk brood mij niet echt smaakt.
 
Zelf bakken
Goed, ter zake. Een paar jaar geleden heb ik het zelf bakken van brood ontdekt. Ik wist wel dat er broodmixen te koop waren, maar ik had nog niet bedacht dat je helemaal zelf met de basisingrediënten aan de slag kon. Lekker makkelijk en goedkoop. Mijn eigengebakken brood vind ik pas echt lekker! Ik besmeer zo een sneetje met slechts een beetje boter. Ik vind het soms bijna zonde van het brood om er ander beleg op te gooien.
 
Je kunt het bakken van brood gewoon doen in je eigen oventje. Je hebt geen broodbakmachine nodig! Zonder broodbakmachine bepaal je bovendien lekker zelf hoe groot het brood wordt, wat voor vorm het krijgt en voel je met je eigen handen het deeg. Jij weet ook precies wat je erin stopt, dus geen overbodige ingrediënten of conserveringsmiddelen meer. Een stuk gezonder! Als je zelf een brood bakt, is het vaak wat kleiner en compacter dan gangbaar brood. Het is in verhouding zwaarder, waardoor je er sneller verzadigd door raakt.
 
Hierbij heb ik een recept voor zowel wit- als volkorenbrood. Volkorenbrood is natuurlijk veel gezonder dan het witbrood, maar het witbrood is weer heel geschikt voor kleine broodjes en stokbroden. Het is sowieso gezonder dan het witte brood uit de supermarkt.
 
Het bakproces van een wit- en volkorenbrood is vrijwel hetzelfde. Volkoren tarwemeel is iets zwaarder waardoor er meer gist nodig is en soms meer rijstijd om een goede maat te bereiken.
 
Voor een brood heb je de volgende ingrediënten nodig:
1 zakje gist voor witbrood, 1,5 zakje voor volkorenbrood (helaas zit in de soort die ik gebruik wel een E-nummer)
500 gram tarwebloem voor witbrood, 500 gram volkoren tarwebloem voor volkorenbrood
(neem geen patentbloem, deze is namelijk meer geschikt voor gebak en koekjes)
1,5 theelepel (zee)zout
300 ml water (melk kan ook, maar ik proef hier geen verschil tussen)
olijf- of zonnebloemolie of een beetje zachte roomboter
 
 

 
En dit is ook handig:
een oven
een (beslag)kom
een maatbeker
een weegschaal
een bakblik of een broodbakvorm (het kan ook met een grote cakevorm)
eventueel maatschepjes
 
 

 
Wat kost zo’n brood nou?
Zakjes met instantgist zijn bij vrijwel elke supermarkt te krijgen. Voor ongeveer 60 cent krijg je drie zakjes. Een kilo tarwebloem kost rond de 30 cent. Voor een kilo volkoren tarwebloem ben je rond de 80 cent kwijt. Voor de kleine hoeveelheden zout en olie ben je misschien een paar centen kwijt.
Met deze informatie kan ik uitrekenen dat een witbrood circa 37 cent kost. Een volkorenbrood kost dan ongeveer 72 cent.
 
Alles klaargezet?
Ik leg je het hele bakproces met foto’s stap voor stap uit. Hou er rekening mee dat je wel een paar uurtjes bezig bent.
Giet 300 ml lauw water in een maatbeker. Als je melk gebruikt, kan je deze eventjes op een laag vermogen in de magnetron opwarmen. Zorg dat de melk niet echt warm wordt. Lauw water of melk activeert de gist. Strooi de gist in de maatbeker en roer dit eventjes door de vloeistof met een lepeltje of een vorkje. Zorg ervoor dat de gist een beetje oplost. Zet de maatbeker vervolgens even aan kant.
 
 


 
Meet vervolgens 500 gram (volkoren) meel af en doe dit in een kom. Neem een anderhalve theelepel zout en strooi dit over het meel heen. Roer vervolgens met een lepel het zout door de bloem heen. Zorg dat het goed wordt verdeeld. Zout mag namelijk niet direct in aanraking komen met de gist die je straks met het meel mengt. Gist kan dan zijn werkzaamheid verliezen.
 
 


 
Giet vervolgens het gistmengsel door het het meel. Je kan deze eerst even doorroeren. Vervolgens is het tijd om te kneden. Dat kan je in de kom doen, maar het kan ook op een plat vlak als het aanrecht. Strooi in dat geval een beetje bloem op het aanrecht, zodat het deeg niet vast komt te plakken. Tijdens het kneden zal je misschien merken dat het deeg te droog is. Voeg in dat geval op gevoel wat olie of boter aan het mengsel toe.
 
 


 
Kneed minstens tien minuten lang, totdat het deeg niet meer kleeft en egaal is. Hierna kan het rijsproces beginnen. Dit kan gewoon in de beslagkom. Een hoge luchtvochtigheid is belangrijk. Dit kan je bereiken door de kom goed af te dekken met huishoudfolie (hier gaat het deeg van ‘zweten) of door er een warme, vochtige theedoek overheen te leggen. Het deeg moet op een warme plek worden gezet. Bijvoorbeeld bij de verwarming (pas op dat deze niet te heet is, dit kan juist het rijsproces te snel laten verlopen zodat het deeg inzakt). Ik heb de kom onder een hete halogeenlamp gezet. Als je echt geen warm plekje in huis kan vinden, kan je de kom ook in de oven zetten op 40 graden met het deurtje op een kier.
 
 


 
Laat het deeg ongeveer een uur met rust. Als het goed is, is de omvang hierna ongeveer verdubbeld. Bestrooi je aanrecht met wat bloem en kneed het deeg intensief. Je kunt eventueel nog wat olie of boter toevoegen als het te droog is geworden.
Als je een bakvorm gebruikt, kun je deze nu invetten met wat olie of boter. Maak van het deeg vervolgens een platte rechthoek en rol deze vervolgens op. Je kunt hem nu in de bakvorm leggen.
 
 



 
Als je geen bakvorm gebruikt, kun je elke vorm maken die je wilt. Je kunt gaan voor een groot stuk brood, maar ook bolletjes maken, pistoletjes of stokbroodjes. Plaats ze hierna in een bakblik. Houd er rekening mee dat de stukken deeg nog flink in omvang zullen toenemen. Plaats ze daarom niet te dicht op elkaar. De vorm van het brood hoeft trouwens niet al te netjes. Een handgemaakt karakter geeft juist een mooi authentiek brood. Met een mesje kun je eventueel nog wat typische strepen snijden op de bovenkant van de vormen.
 
 

 
Laat het deeg nogmaals afgedekt op een warme plek rijzen voor ongeveer 30 minuten. Intussen kan je de oven voorverwarmen op ongeveer 220 graden. Een heteluchtoven hoeft meestal niet veel heter dan 200 graden.
 
 

 
Plaats vervolgens de bakvorm of het bakblik op het middelste rooster in de oven. Geniet van de heerlijke bakgeur! Het brood moet na ongeveer 20-30 minuten gaar zijn. Het brood is gaar als het een mooie lichtbruine kleur heeft en hol klinkt als je erop tikt. Als je kleinere broodjes hebt gemaakt, zijn ze mogelijk eerder klaar. Voor de variatie kan je een volgende keer ook eens zaden of rozijnen aan het deeg toevoegen. Het brood is trouwens een paar dagen houdbaar, daarna gaat de smaak achteruit. Het valt uiteraard prima in te vriezen op de dag dat je het gebakken hebt.
 
Hieronder nog wat foto’s van mijn baksels. Ik heb een groot volkorenbrood in een bakvorm gebakken en losse witte broodjes gemaakt.
 
 

Meer lezen op Budgetstijl

Geen gerelateerde artikelen